Stacja wodociągowa zlokalizowana na terenie gazowni jest jedną z zabytkowych perełek Poznania. Pierwsze zabudowania gazowni miejskiej wzniesiono na Grobli
w latach 1854-1856. Po dziesięciu latach inż. Moore zaproponował radzie miejskiej usprawnienie zaopatrzenia miasta w wodę. Powołując się na przykłady innych miast, zalecał wykorzystanie do tego celu przefiltrowanej wody rzecznej. Równy rok trwała budowa pierwszego w Poznaniu Zakładu Wodociągowego (Wasserwerke) przy Grabenstrasse 10 (ul. Grobla), oddanego do użytku w 1866 r. Prace inwestycyjne wykonywało aż 825 robotników – więcej niż liczy dzisiejsza załoga Aquanetu. O inwestycji rozpisywano się w lokalnej prasie. W październiku 1865 r. „Dziennik Poznański” informował: „mniej więcej od tygodnia rozpoczęto prace około położenia rur z lanego żelaza dość znacznej objętości (…) rury te wychodzące z zakładu gazowego, gdzie podobno wybudowano już potrzebne dla wodociągów budynki, poprowadzone zostaną wzdłuż Grobli, Wodnej ulicy aż do Bartoldowa [okolice dzisiejszej ul. Grunwaldzkiej] (…).”
O tym, że solidne było to dzieło świadczy fakt, iż wodociąg, o którym mowa przetrwał aż 90 lat i dopiero w 1955 r. zastąpiono go rurami stalowymi. Co zaś dotyczy budowy Stacji Wodociągowej, wyposażona została w pompy pobierające wodę z Warty, dwa filtry piaskowe do jej oczyszczania, basen na czystą wodę, pompy tłoczące wodę do głównego rurociągu oraz wybudowaną w pobliżu Bartoldowa wieżę ciśnień, która jak sama nazwa wskazuje, wyrównywała ciśnienie w sieci.
W latach 1909-1910 dokonano dalszych udoskonaleń Stacji Wodociągowej na Grobli. Wówczas wybudowano Halę Filtrów. Obiekt wyposażono m.in. w filtry pospieszne do oczyszczania i uzdatniania wody oraz we wspólną dla wodociągów i elektrowni (powstałej również na Grobli w 1904 r.) kotłownię parową z kominem o wys. 75 m, który przetrwał do dziś.
Wówczas (1911 r.) Hans Mertens (dyrektor Miejskich Wodociągów w latach 1887-1919) tak pisał o tej przebudowie: „Zamontowano 6 filtrów (…). Pomieszczenia piwniczne budynku rozbudowano jako zapasowy zbiornik czystej wody (…) Woda wydobywana ze studni w ilości 5000 m3 na dobę jest zabarwiona na ciemnobrązowy kolor koniaku. Woda (…) jeśli tylko odstoi wystarczająco długo, staje się całkowicie klarowna, posiada 6 stopni twardości i temperaturę 12 oC (…). Woda unoszona przez pompy płynie do miasta trzema przewodami o średnicy 550, 500 i 225 mm pod ciśnieniem 6 atmosfer. Konsumenci odbierają wodę bezpośrednio z rur ciśnieniowych. Przy ewentualnym zbyt słabym lub zbyt silnym działaniu pomp podłącza się dla równowagi przestarzałą wieżę ciśnień w Bartoldowie”.
Hala Filtrów eksploatowana była aż do 1991 r. a zbiornik pod filtrami do 1995 r. Stacja Wodociągowa na Grobli o wydajności dobowej ok. 40 tys. m3 wody została wyłączona z eksploatacji w 1993 r.
Ciekawostki:
– w dużych miastach Polski już pod koniec XIX wieku połowa budynków mogła się poszczycić dostępem do bieżącej wody, jednak nie do celów higienicznych,
– łazienki pozostawały w zasięgu bogaczy, reszcie społeczeństwa wystarczała do higieny publiczna łaźnia lub miednica (w bogatszych domach osadzano ją na drewnianym stoliku) i dzban,
– wodę podgrzewano w garnkach, a następnie członkowie rodziny myli się w tej samej wodzie jeden po drugim,
– mimo coraz większego dostępu do wodociągów i kanalizacji w okresie międzywojennym problemem był bardzo często brak miejsc ustępowych,
– do 1914 r. nie było zwyczaju codziennego mycia się, nie stosowano również zabiegów w odniesieniu do włosów, zębów czy higieny intymnej (myto się i golono raz na tydzień, a bieliznę zmieniano – nawet w miastach – tylko w niedzielę),
– w 1920 r. w Poznaniu było 5 łaźni publicznych,
– w sezonie letnim ludność mogła korzystać za opłatą w wybudowanych w 1902 r. łazienek rzecznych oraz bezpłatnych kąpieli w Cybinie i na tzw. Bociance, odnodze Warty.
Partnerstwo Publiczno-Prywatne Czym jest?
Najprościej rzecz ujmując partnerstwo publiczno-prywatne jest to współpraca sektora publicznego i prywatnego w sferze usług publicznych. Ten rodzaj partnerstwa zdefiniowano w 2003 r. w Wytycznych Komisji Europejskiej.
Propozycja PPP Aquanet SA
Przedmiotem przedsięwzięcia jest rewitalizacja obszaru poprzemysłowego zlokalizowanego w samym sercu Poznania, polegająca na zagospodarowaniu zabytkowego budynku dawnej Hali Filtrów przy ul. Łaziennej i jego najbliższego otoczenia. Kluczowym założeniem jest adaptacja Hali Filtrów na wielofunkcyjny obiekt, w którym architektura, design i sztuka użytkowa towarzyszą wydarzeniom kulturalnym, a także spotkaniom biznesowym i towarzyskim (np. halę targową, inspirowaną obiektami tego typu, funkcjonującymi z powodzeniem w Amsterdamie, Lizbonie, Oslo, Florencji czy Warszawie).
Informacje dotyczące przedsięwzięcia:
– szacunkowa wartość: 129 mln zł
– okres obowiązywania koncesji: 25 lat
– termin składania ofert do 31 sierpnia 2018 do godz. 12:00
O Partnerstwie Publiczno Prywatnym
– pierwsza umowa w ramach PPP została zawarta w 1996 r. na budowę szpitala w Norwich (partner prywatny odpowiedzialny był za projekt, budowę i sfinansowanie szpitala którym do dziś zarządza)
– w 2017 roku podpisano w Europie 42 umowy PPP na łączną kwotę prawie 14,5 miliarda euro
– w Polsce do tej pory podpisanych jest 117 umów w ramach PPP (dane na koniec grudnia 2017 r.)
– kilka przykładów z Polski (źródło: ppp.gov.pl)
Podziemna trasa Turystyczna w kamiennej Górze
Rewitalizacja dzielnicy Dolne Miasto w Gdańsku
Obsługa przewozów w transporcie zbiorowym na terenie Gminy Łazy
Obsługa i administrowanie Zbiorczym Punktem Gromadzenia Odpadów w Krakowie
Budowa Szpitala Powiatowego w Żywcu