Kres chaosu przestrzennego

84,3 mld zł rocznie kosztuje Polaków chaos przestrzenny. Tyle co roku płacimy za lata zaniedbań w gospodarowaniu przestrzenią – wynika z raportu Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk (KPZK PAN). Naukowcy wskazują, że plany miejscowe powinny obejmować całe gminy, ewentualnie dzielnice i sołectwa. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju zapowiada nowe rozwiązania, której mają uporządkować chaos przestrzenny w Polsce.

Koszty chaosu przestrzennego są coraz większe i będą rosły.
Za brak jasnej wizji rozwoju osadnictwa płacą w takim samym stopniu gminy, jak i ich mieszkańcy.
Potrzebna jest szybka interwencja i zmiany w przepisach dotyczących kształtowania ładu przestrzennego.
O zarządzaniu przestrzenią miejską dyskutować będziemy od 13 do 15 maja w Katowicach podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego, pod patronatem PortalSamorzadowy.pl, na który serdecznie zapraszamy.

Podczas zorganizowanej w Najwyższej Izbie Kontroli debaty „Społeczny, ekonomiczny i środowiskowy wymiar kryzysu polskiej przestrzeni”, eksperci dyskutowali m.in. o skutkach złego stanu polskiej przestrzeni oraz o kierunkach niezbędnych reform w planowaniu i gospodarowaniu przestrzenią.

• W Polsce od lat mamy do czynienia ze zjawiskami sprzyjającymi narastaniu chaosu przestrzennego, szczególnie na obszarach zurbanizowanych. Jest to tym bardziej niepokojące, że dewastacja ładu przestrzennego jest zjawiskiem trwałym i niejednokrotnie nieodwracalnym, a konsekwencje błędnych decyzji ponosić będą przyszłe pokolenia – mówi prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski.

NIK na podstawie ponad 40 kontroli przeprowadzonych od 2010 do 2016 roku opracowała raport pt. „System gospodarowania przestrzenią gminy jako dobrem publicznym”. W ocenie Izby Polska przestrzeń jest źle zarządzana, a chaos i brak ładu przestrzennego negatywnie wpływają na szeroko rozumianą jakość życia mieszkańców.

Podczas konferencji zaprezentowano dane, z których wynika, że chaos przestrzenny kosztuje Polskę 84,3 mld zł rocznie – 20,5 mld zł to koszt infrastruktury rozproszonej zabudowy, 12,6 mld zł pochłania ochrona środowiska i zdrowia, 31,5 mld zł to koszty nadmiernie wydłużonych dojazdów do pracy i szkoły.
Kontrolerzy NIK wykazali, że chaos przestrzenny ma wiele wspólnego z powszechnym brakiem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Wiele gmin unika ich uchwalania ze względu na koszty. Koszty te związane są z obowiązkiem wykupu terenu pod drogi publiczne projektowane w planie miejscowym, jak również odszkodowaniami, jeżeli wskutek uchwalenia planu nastąpiła zmiana sposobu użytkowania terenu.

• Izba przygotowała szereg wniosków, które powinny zapobiec chaosowi przestrzennemu. Dzisiejszą konferencję postrzegam, jako kolejny etap w dyskusji, w którą NIK włączyła się licznymi kontrolami i raportem ogłoszonym w 2017 r. w trosce o przyszłość polskiej przestrzeni – mówi prezes NIK.
  Polska Akademia Nauk zaapelowała do rządu o rozwiązanie problemu kryzysu przestrzennego w Polsce. – Dzisiejsza konferencja wpisuje się w nasz postulat szerokiej akcji edukacyjnej dotyczącej prawidłowego zarządzania przestrzenią – mówi prof. Roman Słowiński, wiceprezes PAN.ZASIĘGI PLANÓW MIEJSCOWYCH W GMINACH – mapy różnych rejonów Polski

Z kolei prof. Przemysław Śleszyński przedstawił raport Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk o przestrzeni publicznej, przygotowany przez 30 naukowców. Wskazują oni, że chaos przestrzenny w Polsce ma przyczyny historyczne: zabory, okupacja, gospodarka PRL-u, a także współczesne: prawo nie działa, jak powinno, a Polacy postrzegają ład przestrzenny jako zaszłość poprzedniej epoki.

Drukuj