Lista marzeń, czyli kontrakt terytorialny

Ponad 80 projektów wartości wielu miliardów złotych znalazło się w stanowisku negocjacyjnym Kontraktu Terytorialnego do 2020 roku przygotowanego przez zarząd województwa wielkopolskiego. – To nasza lista marzeń – zaznacza marszałek Marek Woźniak. Kontrakt Terytorialny dla Województwa Wielkopolskiego w okresie programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 będzie jednym z nowych instrumentów poprawy efektywności polityki rozwoju ukierunkowanej terytorialnie. Zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju będzie to umowa określająca cele i przedsięwzięcia priorytetowe, mające istotne znaczenie dla rozwoju kraju i danego województwa oraz sposób ich finansowania, koordynacji i realizacji, a także dofinansowanie Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Zawierana jest ona między Radą Ministrów reprezentowaną przez ministra ds. rozwoju regionalnego a Zarządem Województwa Wielkopolskiego.
Zarząd Województwa Wielkopolskiego kończy obecnie prace nad projektem Stanowiska negocjacyjnego dotyczącego zakresu i treści Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Wielkopolskiego, zawierającego m.in. wykaz przedsięwzięć priorytetowych dla rozwoju naszego regionu. Zgodnie z ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, kolejnym krokiem jest przekazanie projektu dokumentu do zaopiniowania przez jednostki samorządu terytorialnego z terenu województwa. W związku z tym zorganizowano konferencję konsultacyjną, na której przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego mogli wyrazić swoje opinie do projektu stanowiska.

Kontrakt Terytorialny to nowy dokument, którego do tej pory nie było. Poprzednio tego typu projekty znajdowały się na liście rządowej. – Teraz jest to jeden z kluczowych elementów polityki regionalnej – podkreśla marszałek Marek Woźniak. I wyjaśnia, że w Wielkopolsce stworzono listę maksimum projektów nadesłanych m.in. przez samorządy lokalne, przedsiębiorstwa, czy uczelnie.
Projekty obejmują 11 obszarów tematycznych: badania i rozwój, bezpieczeństwo energetyczne, gospodarkę niskoemisyjną w miastach, środowisko oraz adaptacje do zmian klimatu, dziedzictwo kulturowe, sport i turystykę, transport, rynek pracy, wykluczenie społeczne i ubóstwo, edukację, zdrowie oraz sprawne państwo. Są to projekty priorytetowe dla województwa lub takie, które musiały znaleźć się w kontrakcie – rozwojowe i kolejowe. Na listę w kontrakcie złożyły się projekty rządowe planowane dla terytorium Wielkopolski wynikające z przyjętych i projektowanych dokumentów rządowych, strategie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT Poznań oraz ZIT Kalisz-Ostrów Wlkp) oraz ustalenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej.
Marszałek Woźniak nie ukrywa, że lista projektów jest bardzo ambitna. Nie brakuje wśród nich inwestycji drogowych – dróg ekspresowych S5, S10, S11, czy krajowych DK25 i DK92 – które będą realizowane przez wiele lat.
– Chcemy, aby znalazły się w dokumencie, nawet jeśli będzie to lista rozbieżności z rządem, to będą zapisane na przyszłość do negocjacji – uzasadnia ,,listę marzeń” marszałek Wielkopolski. Jej samorząd nie chciał być zbyt powściągliwy, bo inne regiony również wykładają duże projekty.
– Ideą jest utrwalenie w świadomości rządowej potrzeb województwa. Kontrakt będzie elastycznie weryfikowany, a potem przyjdzie okres pokontraktowy, po 2020 roku. Nastąpi przeniesienie list projektów na przyszłość i to chcemy utrwalić – wyjaśnia Marek Woźniak.
Na liście dominują projekty z Poznania, ale zdaniem marszałka nie wynika to z poznaniocentryzmu, lecz zgłoszenia przez miasto przygotowanych już dużych projektów infrastrukturalnych. Dotyczą one na przykład poprawy infrastruktury komunikacyjnej w centrum miasta, czy działań na rzecz zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Poznaniu. Miasto zgłosiło do kontraktu przebudowę ul. Bolesława Krzywoustego oraz mostu Lecha i ul. Bałtyckiej, budowę wielofunkcyjnej hali widowiskowej, czy Kombinatu Kultury w Starej Gazowni.
Kosztowne projekty zgłosili również inni beneficjenci. Polskie Linie Kolejowe chcą m.in. rozbudować poznański węzeł dla potrzeb ruchu metropolitalnego, zmodernizować linię Poznań-Piła oraz dokończyć modernizację linii E59. Największe projekty z obszaru badań i rozwoju to budowa Centrum Badań Technologii Informatycznych Beyond.pl, Północno-Zachodniego Centrum Biogospodarki BioAgroTech, czy zintegrowany rozwój innowacyjnego przemysłu lotniczego w Wielkopolsce. Wielomiliardową wartość mają inwestycje w sieci energetyczne. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej planuje m.in. wybudowanie zbiornika Wielowieś Klasztorna na Prośnie oraz polderu w Golinie, a Uniwersytet im. A. Mickiewicza – Centrum Uniwersytecki Park Historii Ziemi. Samorząd województwa wpisał na listę budowę nowego Szpitala Matki i Dziecka.
Drobne projekty będą rozstrzygane w drodze konkursów.
Lista realna będzie efektem wpisania się tych projektów, czy marzeń w reguły gry, które zostały przez Unię Europejską bardzo drastycznie ograniczone w zakresie pola interwencji w nowej perspektywie finansowej.
Prace nad projektem Kontraktu Terytorialnego trwały ponad rok. Po skorygowaniu go o uwagi wyrażone przez samorządowców podczas konsultacji zostanie przekazany rządowi, po czym nastąpią konsultacje strony samorządowej i rządowej.
– Zależy nam, aby jak najwięcej projektów znalazło możliwość realizacji ze środków unijnych i krajowych – podkreśla Grzegorz Potrzebowski, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWW.
Jeśli zostaną zaakceptowane, nastąpi podpisanie kontraktu z ministrem infrastruktury i rozwoju. Według marszałka Woźniaka jest to kwestia najbliższych tygodni. Strona rządowa chce bowiem do końca roku zawrzeć kontrakty terytorialne, aby z początkiem nowego wejść w ich realizację.
Równolegle trwają prace nad Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym 2014-2020. Oba dokumenty w części się zazębiają. WRPO negocjowany jest jednak z Komisją Europejską, a która w nowym składzie rozpocznie pracę w październiku. Kontrakty terytorialne spoczywają po stronie rządowej.
– Jeśli kontrakt nie będzie musiał czekać na WRPO, to zakończymy go szybko – stwierdza Marek Woźniak.

Fot. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego

Drukuj