Unikalna Stara Gazownia

Teatry, galerie, szkoły artystyczne i uczelnie, a z drugiej strony restauracje, biura i usługi komercyjne – tak ogólnie rzecz biorąc powinno wyglądać zagospodarowanie zabytkowych obiektów Starej Gazowni w Poznaniu. Ale miejsce to powinno być unikalne w skali europejskiej. Stara Gazownia to około 8 hektarów z oryginalną XIX-wieczną zabudową przemysłową wpisaną do rejestru zabytków, która w sposób twórczy powinna być zagospodarowana dla potrzeb współczesnego społeczeństwa.
– Dawny Zakład Siły, Światła i Wody to piękna nazwa dla przyszłego przeznaczenia tego miejsca – uważa Włodzimierz Nowak, dziennikarz poznańskiej redakcji Gazety Wyborczej, która rozpoczęła kampanię dyskusyjną na rzecz wykreowania koncepcji zagospodarowania gazowni.
Przyczynkiem do rozpoczęcia dyskusji jest zamiar wystawienia na sprzedaż obiektu przepompowni, której właścicielem jest Aquanet. Zdaniem dziennikarzy Gazety Wyborczej to fatalne posunięcie, gdyż sprzedanie jednego obiektu utrudni realizację spójnej koncepcji użytkowej dla tego obszaru. Stąd podjęcie akcji służącej integralności i jednolitej wizji terenu gazowni. Obszar ten jest tymczasem własnością trzech podmiotów: oprócz Aquanetu również Gaz-Systemu oraz PGNiG. Dla fragmentu będącego własnością Aquanetu istnieje miejscowy plan zagospodarowania.
– Plan, który pozwala Aquanetowi sprzedaż obiektu, został wycięty z całego terenu. Ten plan zaszkodziłby całości, gdyby był zrealizowany. Część obszaru została bowiem wyrwana z szerszej struktury – uważa Andrzej Kurzawski, prezes poznańskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Jak poinformował Marek Wasilewski ze Stowarzyszenia ,,Czas Kultury” i wykładowca ASP stowarzyszenie oraz środowiska plastyczne i teatralne powołały zespół pod kierunkiem senatora prof. Marka Ziółkowskiego, który próbuje zdefiniować ideę tego miejsca. Zdaniem Wasilewskiego należy udostępnić go nowym podmiotom, które będą żyły tam własnym życiem w różnych porach dnia, odpowiadały na potrzeby kultury społeczeństwa XXI wieku. Nie można organizować tam skansenów, muzeów, lecz stworzyć nowe oblicze kultury.
– Chcemy uniknąć przeniesienia starych rzeczy do nowej przestrzeni. Musi być to formuła elastyczna, wielopoziomowa, otwarta na nowe pomysły. Gazownia nie powinna być miejscem zaspokajania potrzeb tylko środowiska poznańskiego. To miejsce powinno promieniować na Europę, być partnerem dla innych miejsc w świecie – przekonywał Marek Wasilewski.

Z kolei Piotr Voelkel, znany poznański przedsiębiorca i mecenas kultury chciałby ze Starej Gazowni stworzyć alternatywę dla Starego Rynku, gdzie ambitna młodzież mogłaby pożytecznie spędzać czas. Miejsce to należy oddać artystom, szkołom, teatrom zarówno poznańskim, jak i przyjeżdżającym z zewnątrz – tym wszystkim, którzy umieją zarabiać na rozrywce, ale także organizatorom kongresów, użytkownikom biur. Powinien powstać impresariat, który będzie obracał przestrzenią tak, aby mogła ona samofinansować się. Muszą w niej bowiem znaleźć się również instytucje biznesowe, które będą ksztaltować stronę dochodową – uważa przedsiębiorca.
W Poznaniu nie brakuje instytucji, które widziałyby swe miejsce w gazowni: Poznański Teatr Tańca, liceum plastyczne im. J. Potworowskiego, wydział architektury politechniki czy Akademia Sztuk Pięknych.
– Marzeniem naszym jest być w miejscu, w którym będą inni artyści – argumentowała Ewa Wycichowska, dyrektorka PTT.
Pomysły te nie są nierealne. Rada Miasta przygotowuje uchwały w sprawie wywołania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla całego obszaru gazowni oraz dla sąsiedniego Chwaliszewa. Zamiarem władz miasta jest rozbudowa układu komunikacyjnego w tym obszarze – bez czego nie będzie możliwe nowe jego funkcjonowanie – wraz z mostem Berdychowskim oraz ulicą Nową Ewangelicką.
Zdaniem prezydenta Ryszarda Grobelnego sprzedaż przepompowni należącej do Aquanetu nie nastąpi do końca roku. Jest więc czas na dyskusję o sposobie zagospodarowania Starej Gazowni. Powołane zostaną zespoły, które przygotują koncepcję funkcjonalną dla tego terenu oraz biznesplan określający sposoby i źródła jej finansowania. Według R. Grobelnego na zagospodarowanie całego 8-hektarowego obszaru potrzeba około 1 mld zł (łącznie z kosztami wykupów). Prezydent rozmawiał już na te tematy z właścicielami obiektów oraz marszałkiem województwa, któremu podlega część instytucji kultury i który dysponuje środkami unijnymi na realizację różnego typu projektów. Przed dwoma laty Urząd Miasta zorganizował konkurs architektoniczny na zagospodarowanie Starej Gazowni. Wykonane opracowania mogą również posłużyć w dalszych pracach.

Drukuj