Wielkopolanie nowatorscy czy zachowawczy?

W Instytucie Zachodnim odbyła się konferencja podsumowująca pierwszy etap projektu Foresight Wielkopolska. Podczas niej specjaliści przybliżyli ideę foresightu, zaprezentowali rezultaty dotychczasowych działań oraz przedstawili rekomendacje dla kolejnych etapów przedsięwzięcia. Na wydarzenie zaproszeni zostali przedstawiciele różnych grup społecznych z całego regionu. Eksperci z dziedziny kultury, gospodarki, nauki, przedsiębiorcy oraz liderzy organizacji pozarządowych mieli okazję zapoznać się z efektami tegorocznych prac i założeniami projektu na przyszłe lata.
– Najważniejszym zadaniem przedsięwzięcia jest uświadomienie wszystkim Wielkopolanom, a szczególnie decydentom różnego typu, jaka może być przyszłość regionu i od czego ona zależy – wyjaśnił Rafał Janowicz, kierownik projektu. – Umożliwić to ma na stymulowanie działań, które pozwolą osiągnąć sukces w przyszłości, a zatem lepsze warunki życia w regionie dla nas wszystkich.
Konferencję oficjalnie otworzył wicemarszałek województwa wielkopolskiego Leszek Wojtasiak. Do udziału w wykładach i dyskusji zaproszono specjalistów: prof. Magdalenę Wyrwicką, prof. Ryszarda Cichockiego, dr. Krzysztofa Borodako oraz dr. Jerzego Głuszyńskiego. Poruszyli oni między innymi tematy związane z etapami działań foresightowych oraz zaprezentowali oczekiwania, jakie niosą ze sobą tego typu przedsięwzięcia. Członkowie zespołu merytorycznego projektu Foresight Wielkopolska przedstawili wyniki diagnozy regionu pod kątem trendów społeczno-gospodarczych. Podsumowaniem konferencji był panel dyskusyjny z udziałem prelegentów i uczestników.
Z badań trendów społeczno-gospodarczych, przeprowadzonych w ramach projektu Foresight Wielkopolska wynika, że nadmierne przywiązanie do tradycji i relatywny brak otwartości na „nowość” może okazać się powodem ograniczenia możliwości rozwojowych Wielkopolski.
Wielkopolanie są otwarci w sferze gospodarczej, a zachowawczy w kwestiach norm i zwyczajów. Silne przywiązanie do regionalnych tradycji, poczucie kulturowej indywidualności i obyczajowej odrębności to czynniki, które w znacznym stopniu ograniczają pozytywną postawę Wielkopolan wobec „nowych i nowego”.
– Ze względu na tożsamość regionalną Wielkopolanie są zdecydowanie bardziej otwarci w obszarach związanych z pracą, technologią i ekonomią – mówi prof. Ryszard Cichocki, ekspert nauk społecznych. – W dziedzinie kultury i obyczajów charakteryzuje nas duża zachowawczość i konserwatyzm.
Zgodnie z tą tezą Wielkopolanie charakteryzują się dość specyficzną postawą wobec obcokrajowców. Z jednej strony dopuszczają ich obecność na rynku pracy, z drugiej – wykazują niechęć wobec odmienności kulturowej i nie akceptują możliwości publicznego demonstrowania „innych” zwyczajów.
Eksperci twierdzą, że mieszkańców naszego województwa w sferze gospodarczej najłatwiej można określić mianem specjalistów „drugiego szeregu”. Wielkopolanie stosunkowo szybko przyswajają sobie różne innowacje, konieczne dla utrzymania konkurencyjności, ale poziom nakładów na innowacyjność w przemyśle w samej Wielkopolsce jest bardzo niski. Podobnie zresztą jak poziom nowatorstwa firm usługowych, który pozostaje o połowę niższy niż w skali kraju. Z przeprowadzonych badań wynika więc, że naszym problemem w sferze gospodarczej nie jest adaptacja nowinek, ale niska innowacyjność. Oznacza to, iż chętniej przekładamy na lokalny grunt pomysły innych, ale sami jesteśmy mało twórczy i nie generujemy nowości.
Dla przykładu, mimo że Wielkopolska znajduje się w grupie województw o najwyższym poziomie dostępu do internetu (58 proc.), czynnikiem bardzo osłabiającym jego rozwój jest brak wiedzy i przekonanie o nieumiejętności korzystania z nowoczesnej techniki. Wielkopolanie preferują bezpieczne rozwiązania i strategie działania już sprawdzone, gwarantujące sukces.
– Ryzykowane działania innowacyjne oceniamy często jako nieuzasadnione i zbyt kosztowne – mówi Rafał Janowicz. – Postawa taka blokuje poszukiwanie rzeczywiście innowacyjnych rozwiązań na przyszłość.
Osoby zarządzające różnymi obszarami oraz mieszkańcy naszego regionu z dużym dystansem podchodzą także do strategicznego planowania. Może to uniemożliwiać wyznaczenie jasnych priorytetów i utrudnić poszukiwanie dróg rozwoju.

Drukuj