Kłopot z fajerwerkami

Gminy kontra fajerwerki. Zakazać nie wolno, to może uregulować? Zdaniem wielu prawników, używanie fajerwerków powinny regulować przepisy ogólnokrajowe, a nie lokalne.
Szczególnie w okresie przedsylwestrowym do gmin trafiają petycje i prośby mieszkańców o zakazanie sprzedaży i używania fajerwerków. Formalnie nie można tego zrobić, ale niektóre gminy próbują znaleźć furkę w szczelnym prawie.

Rada miasta czy gminy nie może odgórnie zakazać używania fajerwerków na swoim terenie. Każda tego typu uchwała zostanie podważona przez organy nadzorcze.
A może zamiast zakazu ustalić dokładne zasady ich odpalania, by tak zniwelować uciążliwość dla mieszkańców czy zwierząt? Na taki pomysł wpadli radni Bukowiny Tatrzańskiej.
Czy to oznacza, że gminy mają jednak prawną możliwość ograniczania używania sztucznych ogni? Zdania specjalistów są podzielone.

Jak co roku w grudniu aktywność wykazują przeciwnicy odpalania fajerwerków w sylwestra. Zachęcają do zrezygnowania z tradycji pokazów sztucznych ogni, powołując się przede wszystkim na dobro zwierząt, które mogą źle znosić hałas. Inni idą dalej i piszą petycje do urzędów miast i gmin, aby te w ramach tzw. lokalnych przepisów porządkowych zakazały odpalania petard i fajerwerków. Specjaliści nie mają jednak wątpliwości, że rada gminy nie ma kompetencji na wprowadzenie takiego zakazu.
Do czego służą przepisy porządkowe?

Rady gmin i miast, które w przeszłości próbowały wprowadzać na swoim terenie trwały lub czasowy zakaz używania materiałów pirotechnicznych, spotykały się z surową oceną nadzorów prawnych wojewodów, a czasem nawet sądów administracyjnych. W ostatnich latach takie uchwały przegłosowano m.in. w Kazimierzu Dolnym czy Karpaczu. Obie zostały szybko uchylone przez organy nadzoru.

Wprowadzając lokalne zakazy, gminy powoływały się na przepisy ustawy o samorządzie gminnym. Artykuł 40. tej ustawy daje radom gmin kompetencje do regulowania przepisami porządkowymi tych kwestii, które są nieuregulowane w „odrębnych ustawach i przepisach powszechnie obowiązujących”. Ustawodawca zaznaczył przy tym, że wspomniane przepisy porządkowe mogą być wprowadzone tylko w przypadku zagrożenia życia i zdrowia obywateli, a także dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

Jak tłumaczy Anna Kudra-Ostrowska, prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski&Partners, w pierwszym odczuciu rzeczywiście można uznać, że wprowadzenie zakazu używania materiałów pirotechnicznych przez radę gminy, spełnia przesłanki wynikające z ustawy. Tym bardziej, że próżno szukać w ustawach ogólnokrajowych przepisów dotyczących trwałych lub czasowych zakazów sprzedaży i używania petard lub fajerwerków.

– W obowiązującym stanie prawnym sprzedaż detaliczna wyrobów pirotechnicznych, używanie tych wyrobów oraz organizowanie widowisk z ich wykorzystaniem wyznaczone są szczegółowo licznymi przepisami prawnymi o zasięgu ogólnokrajowym. Te przepisy mają gwarantować właściwą jakość omawianych wyrobów oraz ochronę konsumentów. Obowiązujące przepisy zostały zatem uchwalone nie w jakimkolwiek celu, lecz w celu zapewnienia wymaganego poziomu bezpieczeństwa omawianych wyrobów dla życia i zdrowia ludzkiego. Nie sposób zatem przyjąć, że potrzeba ochrony tych dóbr legitymuje organy gminne do wprowadzania przepisów porządkowych w omawianej materii, skoro ustawodawca wyznaczył obowiązujące w całym kraju standardy zabezpieczające te dobra przed naruszeniem – tłumaczy Anna Kudra-Ostrowska.

Drukuj