Jak zagospodarować forty?

Miasto Poznań rozstrzygnęło konkurs na „opracowanie interdyscyplinarnego projektu zagospodarowania przestrzennego pięciu wybranych obiektów wchodzących w skład XIX-wiecznego pierścienia fortyfikacji w Poznaniu oraz zaprojektowanie ścieżki rowerowej wokół zewnętrznego pierścienia fortyfikacji”. Przygotowane w konkursie prace obejmują następujące obiekty militarne: fort IX, fort VIIIa, fort V, fort IVa wraz ze strefami ochrony konserwatorskiej, strzelnica znajdująca się przy ulicy Chemicznej oraz przebieg tematycznej ścieżki rowerowej, która swym pierścieniem połączy wszystkie 18 fortów otaczających miasto.
Mając na uwadze możliwość zagospodarowania w przyszłości wszystkich fortów, do opracowania wybrane zostały powtarzające się w pierścieniu umocnień obiekty, takie jak: duży fort główny (IX), fort pośredni (VIIIa), a także fort częściowo (IVa) i całkowicie (V) rozebrany oraz działka ze strzelnicą licząca prawie 43 hektary.
Celem konkursu było pozyskanie szerokiego wachlarza propozycji rozwiązań funkcjonalno-użytkowych kreujących nową jakość w przestrzeni miasta, tworzących atrakcyjne, dostępne i bezpieczne przestrzenie publiczne, w szczególności pod względem turystycznym i rekreacyjnym oraz podnoszących atrakcyjność terenów wokół fortów.
Do konkursu stanęły dwa nieformalne zespoły architektoniczne. Zaproponowały i komercyjne wykorzystanie fortów (np. przez wprowadzenie tam biur, czy parkingów buforowych w skarpach fortów), ale też stworzenie atrakcyjnych przestrzeni publicznych z parkami, ściankami wspinaczkowymi, parkami linowymi, siedzibą dla bezdomnego wkrótce Muzeum Motoryzacji, galerią sztuki współczesnej, mariną i schroniskiem turystycznym.
Na bazie rozwiązań zaproponowanych w pracach konkursowych zostaną w 2012 roku opracowane studia wykonalności, uwzględniające w szczególności możliwość realizacji poszczególnych inwestycji we współpracy z partnerami prywatnymi.
W konkursie zostały przyznane nagrody:
II nagrodę w wysokości 70.000 zł otrzymała praca nr 2. Autorzy pracy – zespół w składzie: Jacek Biesiadka, Magdalena Gawlak, Radosław Prochot, Piotr Szabelski, Mariusz Wojciechowski, Konrad Dąbrowski.
W opinii Sądu Konkursowego praca prezentuje wysoki poziom znajomości „tematyki fortecznej” i spełnia wymogi formalne. Praca otrzymuje II nagrodę za:
– umiejętne poszukiwanie rozwiązań programowo-użytkowych przy równoczesnym chronieniu zachowanej istniejącej substancji zabytkowej;

– trafną propozycję uruchomienia strzelnicy;
– projekt odbudowy elementów kubaturowych i propozycję przywrócenia dawnego oblicza fortu IVa;
– nowatorską propozycję „mariny”, choć związane to jest ze znacznymi nakładami na konieczne udrożnienie dawnego zakola Warty;
– propozycję umiejscowienia makiety w forcie V, która jest atrakcyjna, choć można byłoby znaleźć funkcję bardziej związaną z dużym sąsiednim osiedlem mieszkaniowym – Winogradami. Stan fortu daje duże możliwości programowo-przestrzenne.

III nagrodę w wysokości 50.000 zł otrzymała praca nr 1. Autorem pracy jest architekt Maciej Armanowski.

Według Sądu Konkursowego praca otrzymuje III nagrodę za:
– umiejętne wykorzystanie potencjału obiektów fortecznych;
– wykorzystanie innowacyjnych technologii w opracowaniu pierścienia rowerowego – m.in. projekt słupka informacyjnego, który za pomocą telefonu komórkowego odczytuje informacje na temat obiektu lub miejsca;
– ciekawe rozwiązanie technologiczne nowo projektowanych ścian gabionowych poprzez wypełnienie koszy pozostałościami wyburzonego fortu;
sugestię mariny.

Wątpliwości budzą:
– wysokie koszty realizacji;
– nieprawidłowa (zła) lokalizacja garażu podziemnego w konstrukcji przeciwskarpy;
– „zachowawczy” program funkcjonalny adaptowanych obiektów.

Miasto Poznań ma nadzieję, że wskazane w pracach rozwiązania ułatwią debatę publiczną, która skonsoliduje wszystkie środowiska, którym leży na sercu przyszłość poznańskich fortyfikacji.

Drukuj