PKP wrócą na stary dworzec?

Odtworzenie zabytkowej fasady głównej starego dworca Poznań Główny oraz fasad bocznych, częściowe przywrócenie funkcji dworcowych, szklaną nadbudowę dla nowej funkcji biurowej i hotelowej oraz stworzenie ekskluzywnego miejskiego placu przed budynkiem przewiduje koncepcja Pracowni Ewy i Stanisława Sipińskich. PKP są ,,za”. Inżynierowie zrzeszeni w Wielkopolskiej Okręgowej Izbie Inżynierów Budownictwa oraz Wielkopolskiej Izbie Budownictwa nie ustają w walce o przywrócenie funkcji staremu dworcowi Poznań Główny, tak aby zabudowa była przyjazna i przystępna dla podróżnych.
– Chcielibyśmy skłonić PKP i TriGranit do zmiany koncepcji. Bo to, co powstało, to kasy dobudowane do galerii handlowej. Nie ma poczekalni. Poznaniacy pozbawieni są funkcjonalnego dworca – nie ustaje w swej krytyce Jerzy Stroiński, zastępca przewodniczącego WOIIB. Wtóruje mu Marek Szczęsny, prezydent rady WIB.
Podczas kolejnej konferencji zorganizowanej przez obie izby budowlane zaprezentowano koncepcję przebudowy starego dworca Pracowni Architektonicznej Ewy i Stanisława Sipińskich uwzględniającą te postulaty. Koncepcja powstała w odpowiedzi na zapytanie ofertowe-konkursowe inwestora Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego firmy TriGranit Development Polska sprzed półtora roku. Pracownia opracowała koncepcję urbanistyczno-przestrzenną dla inwestycji kompleksu biurowo-handlowo-hotelowego, zlokalizowanego na terenie starego, historycznego budynku dworca kolejowego Poznań Główny.
– Historycznie dworzec PKP w Poznaniu był typowym dworcem przejazdowym. Jego istotą było centralne usytuowanie między torami, bardzo prosty uklad funkcjonalny: hol, kasy, zejście do tunelu na perony. Ta zasada została teraz złamana – zwraca uwagę architekt Stanisław Sipiński.
Tymczasem TriGranit jest zainteresowany zagospodarowaniem kolejnego terenu obok starego dworca.

Powrót do przeszłości w parze z nowoczesnością

Projekt Pracowni E. i S. Sipińskich przewiduje odtworzenie fasady północnej oraz fasady wschodniej i zachodniej. Przewiduje się, na podstawie posiadanej ikonografii odtworzenie formy historycznej głównej elewacji obiektu dworca głównego w Poznaniu. Podobny zabieg przewidziano na elewacji zachodniej i wschodniej. Motywem architektonicznym wyróżniającym formę przestrzenną i tworzącym główny akcent jest zrealizowanie południowej ściany placu Dworcowego w formie historycznej fasady budynku dworcowego. Przyjęto założenie, że będzie ona wykonana w technice murowanej cegły licowej, której fragmenty są widoczne szczególnie na fasadach bocznych oraz są ukryte za tymczasową horyzontalną fasadą elewacji północnej.
Proponowane rozwiązanie opiera się na kontraście współczesnej formy obiektu handlowo-usługowego Poznań City Center inwestora TriGranit zrealizowanego po stronie wschodniej placu Dworcowego a historycznym portalem budynku dworcowego. Istotnym elementem byłoby przywrócenie charakteru placu miejskiego – przestrzeni placu dworcowego poprzez wymianę nawierzchni asfaltowej na nawierzchnię kamienną z elementami małej architektury (zieleń, fontanna) oraz odtworzenie obiektu historycznego przystanku tramwajowego w formie „szklanej kostki” z nadrukiem historycznych fasad przystanku.
Na płaszczyźnie placu nie przewiduje się miejsc postojowych (tak jak obecnie), a jedynie wyznaczenie poprzez rysunek układu płyt kamiennych oraz elementów oświetlenia i małej architektury dróg przejazdu taksówek i autobusów do obsługi, zarówno nowego budynku dworcowego w Poznaniu oraz obiektu historycznego dworca.
Projekt zakłada zlokalizowanie trzech funkcji: hotel w standardzie 3*, obiekt biurowy oraz obiekt o funkcji uzupełniającej dla Dworca Głównego – dodatkowe kasy, informacja oraz niewielkie usługi bezpośrednio związane z obsługą ruchu pasażerów na dworcu.
Na głównej osi kompozycyjnej – holu głównym starego dworca, z dwoma świetlikami w strefie sufitowej, nawiązującymi do historycznego rozwiązania – uformowano centralny hol główny, z którego jest bezpośrednie połączenie z hotelem (część wschodnia z usługami uzupełniającymi dworcowymi – nawą wschodnią) oraz obiektem biurowym (strona południowa). Powstaje wówczas wielkoprzestrzenny hol doświetlony świetlikami jako centralny węzeł komunikacji pieszej.

Hotel nad starym dworcem

Nad obiektem starego dworca (w części północnej) zlokalizowano na kondygnacji 2, 3, 4, 5 hotel 3* – zawierający pokoje hotelowe zlokalizowanych w formie dwóch skrzydeł budynku (północnej i południowej okalających wewnętrzny świetlik holu głównego). Oba skrzydła hotelu uformowano w układzie korytarzowym z pokojami w standardzie 3*. Układ przestrzenny zapewnia prawidłowe doświetlenie wszystkich pokoi i spełnia wymagania zasad przesłaniania i nasłonecznienia obiektów. Forma skrzydeł budynku hotelowego zlokalizowanych powyżej gabarytu historycznego dworca, posiada cechy współczesnej lekkiej przeszklonej architektury.
Chcąc wypełnić zasady projektowania zrównoważonego, jak również zapewnić odpowiedni komfort akustyczny i klimatyczny, obiekt hotelowy w części pokojowej posiada podwójną fasadę. Warstwa zewnętrzna – szkło z nadrukami; część wewnętrzna – układ okienny wykonany w dowolnej technologii. Wewnętrzna przestrzeń w podwójnej fasadzie będzie odpowiednio wentylowana i będzie pełnić rolę bufora akustycznego.
Przyjęty układ kompozycyjny stwarza dramatyczny kontrast pomiędzy partią cokołową, którą stanowi historyczna fasada dworca i partią nadbudowy w formie szklanego skrzydła. Nadbudowana część obiektu hotelowego stanowi ogólne zwieńczenie formy architektonicznej tworząc jednolity układ przestrzenny i jednocześnie południową ścianę nowostworzonego placu dworcowego.

Biura w południowej części

Nad południową częścią historycznego obiektu dworcowego zlokalizowano obiekt biurowy w formie spójnej kubatury z wewnętrznym patio. Docelowo powstaje więź na „bazie” cokołowej partii obiektu historycznego z zespołem dwóch form o w pełni przeszklonej architekturze nadającej lekkości kompozycji całości, rozdzielonej pasażem pomiędzy frotową częścią obiektu a częścią południową.
Budynek biurowy uformowano na planie litery C. W budynku biurowym nad holem głównym nawiązując do historycznego układu obiektu wygospodarowano wewnętrzne doświetlające patio.
Piętra biurowe zaproponowane w układzie open-plan mogą być zagospodarowane w dowolny sposób, a głębokość traktu zapewnia prawidłowe naświetlenie miejsc pracy i minimalizację wewnętrznego układu komunikacyjnego. Rozwiązanie to pozwala na prawidłowe proporcje powierzchni przeznaczonej pod najem w stosunku do powierzchni biurowej – komunikacja pionowa i pozioma stanowi zaledwie ok. 20 proc. powierzchni użytkowej obiektu. Na parterze przy bezpośrednim połączeniu z holem biurowca zlokalizowano sale wielofunkcyjne, które można dzielić stosownie do potrzeb ruchomymi ścianami. Jednocześnie wykorzystano w ten sposób nieoświetloną część obiektu.

Parking

Na skraju południowym projektowanego obiektu zlokalizowano wielopoziomowy parking o pojemności 144 miejsc parkingowych. Dojazd do parkingu zapewniono poprzez istniejący (zrealizowany) wielopoziomowy parking centrum handlowego od strony wschodniej.

Układ komunikacji pieszej i kołowej

Dojazd do historycznego dworca, jak również do nowego dworca Poznań Główny przewidywany jest na placu Dworcowym, dojazd dla taksówek, samochodów osobowych i autobusów w układzie krótkiego postoju. Samochody uprzywilejowane – karetki pogotowia. policja i straż – dojazd na plac Dworcowy.
Dojazd do parkingu dla obiektu biurowego i obiektu hotelowego poprzez wybudowane centrum handlowe na poziomie +7,30 od strony wschodniej.
Dojazd jednostek straży pożarnej w wypadku pożaru zapewniony byłby zarówno na placu Dworcowym jak i na nowouformowanym placu południowym (dojazd techniczny od ul. Kolejowej).
Projekt przewiduje dostępność dla pieszych z placu Dworcowego do holu głównego i dalej do holu obiektu biurowego; dostępność z peronu 1 i 4; dostępność z kładki pieszej łączącej Dworzec Zachodni z obiektem galerii; przewiduje się niezmiennie pozostawienie tunelu podziemnego z dostępem do holu głównego frontowego obiektu.
Przewiduje się połączenie schodami ruchomymi w obrębie holu głównego zarówno z kładką pieszą jak i z tunelem łączącym Dworzec Zachodni z peronami i nowoprojektowanym obiektem.
W projekcie zaproponowano przesunięcie kładki pieszej w kierunku południowym, tak aby jej część znajdowała się w obrębie kubatury historycznego dworca – antresola wzdłuż północnej ściany (kładka posiada już pozwolenie na budowę wydane przez wojewodę). Powoduje to ewidentną oszczędność (rezygnację z ponad 50 proc. długości kładki) oraz w sposób ewidentny zwiększa atrakcyjność przestrzenną i architektoniczną zaprojektowanych obiektów.
W wypadku decyzji inwestora o realizacji kładki pieszej przed historyczną fasadą starego dworca zwiększą się kosz, a efekt przestrzenny może podlegać dużej krytyce miejskich służb konserwatorskich i architektonicznych – uważają projektanci.
– Nieprawdą jest, że na peronach nie można zmieścić dwukierunkowych schodów ruchomych prowadzących z kładki – podkreśla architekt Sipiński.

Podsumowując zaprojektowano wielofunkcyjny zespół obiektów – obiekt hotelowy, usługowy i biurowy jako nadbudowę historycznego obiektu dworcowego kontrastując ceglane fasady starego budynku z przeszkloną formą obiektu hotelowego i biurowego. Całość powiedziono na osi północ-południe na rytmiczny układ dwóch przeszklonych lekkich form, rozdzielonych wewnętrznym pasażem na osi wschód-zachód. Teren południowy, po wyburzeniu wiat i niewielkich obiektów usługowych może w przyszłości być zabudowany. Zaproponowany projekt przewiduje możliwość etapowania inwestycji np. I etap obiekt hotelowy z częścią usługowa w przyziemiu, etap II obiekt biurowy z parkingiem.
– Gratuluję projektantom. Bardzo podoba mi się ta koncepcja, która uwzględnia większość wytycznych konserwatorskich: odtworzenie fasady z portykiem, zachowanie elewacji bocznych, odtworzenie placu jako części reprezentacyjnej miasta, zachowanie historycznego układu przestrzennego – pochwaliła Joanna Bielawska-Pałczyńska, miejska konserwator zabytków podkreślając, że rozmowy z PKP na ten temat cały czas trwają i są bardzo spokojne.
Konserwator opowiedziała się wyraźnie za ukryciem kładki wewnątrz bryły starego budynku.

PKP są ,,za”

Wbrew wcześniejszym obawom koncepcję projektową zdają się akceptować przedstawiciele PKP.
– Już przedyskutowaliśmy ten projekt z twórcami i traktujemy go jako głos w dyskusji. To miejsce w swej funkcji ma tak wyglądać – stwierdził Romuald Biniszkiewicz, dyrektor oddziału PKP Nieruchomości w Poznaniu.
Dyrektor Biniszkiewicz zapewnił, że PKP w rozbudowanym starym budynku chcą przywrócić częściowo funkcję dworcową na powierzchni 1000-2000 m kw. z kasami, poczekalnią, małą gastronomią i handlem.
– Poznań Główny to duży obszar. Rozpoczęliśmy od zabudowy części wolnych torów. Wybudowaliśmy nowoczesny dworzec, którego projekt zleciliśmy bardzo dobrej firmie projektowej – wylicza dyrektor Biniszkiewicz. Docelowo podróżni będą obsługiwani w czterech obiektach; oprócz nowego i starego trzeba pamiętać o Dworcu Letnim oraz Zachodnim, który PKP chcą przekazać miastu.
Nadal trwają intensywne rozmowy PKP z TriGranitem na temat inwestycji w obrębie starego dworca. Wynika to z umowy zawartej z deweloperem przed czterema laty. W tej chwili toczą się one głównie wokół kwestii finansowych. Romuald Biniszkiewicz przewiduje, że umowa z inwestorem powinna być podpisana w połowie roku (ale gdyby nie doszła ona do skutku trzeba będzie poszukać nowego).
PKP rozmawiają także z Polskimi Liniami Kolejowymi na temat przesunięcia przebiegu kładki łączącej galerię handlową i nowy dworzec z Dworcem Zachodnim i dalszymi peronami. Kolejarze popierają propozycję poprowadzenia kładki przez wnętrze starego dworca, a nie przed jego elewacją. Miałoby to jeszcze ten plus, że wówczas zejścia wypadłyby na szerszej części peronów, a co za tym idzie można by zbudować dwukierunkowe schody ruchome oprócz wymaganych przez przepisy bezpieczeństwa tradycyjnych schodów ewakuacyjnych.
Zmiana ta wymagać będzie aktualizacji pozwolenia na budowę kładki, bądź nawet nowej decyzji. I tak jej budowa ma rozpocząć się wraz z nową inwestycją.
Przedstawiciel PKP poparł też koncepcję organizacji placu Dworcowego. Pomysł, który pojawił się niedawno, aby stworzyć tam plac autobusowy ocenił bardzo negatywnie.
Nie wiadomo czy inwestor zechce realizować pomysł Pracowni Sipińskich. Ale jak zapewnił przedstawiciel PKP przyjęte rozwiązania na pewno będą szły w tym kierunku.
– Gdyby udało się zrealizować ten pomysł choć w części, to byłby sukces – skwitował Marek Szczęsny z WIB.

Wizualizacje: Projekt koncepcyjny kompleksu biurowo-handlowo-hotelowego zlokalizowanego na terenie starego budynku dworca kolejowego Poznań Główny – Pracownia Architektoniczna Ewy i Stanisława Sipińskich

Drukuj