Targowiska to dziedzictwo

Radny Paweł Sowa zaproponował Miastu wpisanie poznańskich targowisk na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jego zdaniem to szansa na długoletnie zyski dla mieszkańców zatrudnionych w sektorach handlu, usług, gastronomii, hotelarstwa i turystyki. Wiceprezydent Mariusz Wiśniewski odpowiedział, że realizacja tego pomysłu może być trudna, ale propozycja zostanie dołączona do listy, która powstaje w Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej, pracującej od kilku miesięcy nad przygotowaniem zgłoszenia Miasta Poznania na listę UNESCO.
Stoiska targowe z warzywami i owocami na Placu Bernandyńskim w Poznaniu
Radny napisał w interpelacji, że chciałby wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO miejskich placów i rynków w dzielnicach „wielkomiejskich”. Chodzi o Plac Bernardyński, Rynek Jeżycki, Rynek Łazarski, Plac Wielkopolski i Rynek Wildecki. Jego zdaniem pomogło by to wypromować je pod kątem turystyki, wspomagając przy tym działalność handlową kupców.

Pierwszym krokiem formalnym winno być złożenie wniosku o rozpatrzenie kandydatury na listę informacyjną (Tentative List) do Polskiego Komitetu ds. Światowego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce (funkcjonuje jako organ pomocniczy przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego). W przypadku akceptacji ze strony Komitetu konieczne będzie podjęcie kolejnych kroków (m.in. stworzenie planu zarządzania), zgodnie z procedurą Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Poznańskie targowiska, w myśl art. 1 Konwencji Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego, mogą być uznane za dobro kulturowe, zarówno jako: „miejsca zabytkowe” (dzieła człowieka lub wspólne dzieła człowieka i przyrody, jak również strefy, a także stanowiska archeologiczne mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historycznego, estetycznego, etnograficznego lub antropologicznego) oraz „zespoły” (budowli oddzielnych lub łącznych, które ze względu na swoją architekturę, jednolitość lub zespolenie z krajobrazem mają wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii). Tak rozumiane targowiska w dzielnicach wielkomiejskich Poznania spełniają aż trzy kryteria UNESCO (wymagane jest spełnienie co najmniej jednego kryterium) pozwalające uznać ich wyjątkową wartość o charakterze uniwersalnym.

Radny dodał, że lista światowego dziedzictwa obejmowała na koniec 2019 r. 1121 obiektów w 165 państwach, w tym 869 dziedzictwa kulturowego. Lista w Polsce obejmuje tylko 16 obiektów. Obecność na niej jest ogromną nobilitacją, mającą ogromne znaczenie dla rangi turystycznej danego regionu lub miasta. Dzieje się tak ze względu na fakt brania pod uwagę obiektów z Listy przy konstruowaniu programów turystycznych przez touroperatorów, biura podróży i różne instytucje.

Wiceprezydent Mariusz Wiśniewski w swojej odpowiedzi napisał, że poznańskie targowiska znajdujące się w śródmieściu są istotne dla historii naszego miasta, jednakże stanowią powtarzalne struktury przestrzenne obecne w obrębie Polski i na terenie całej Europy. Doceniając wysokie walory naszego lokalnego zasobu dziedzictwa kulturowego trudno przesądzić jednoznacznie, czy wskazane miejsca spełniają tak bardzo wygórowane kryteria unikatowości, wyjątkowej wartości w skali światowej oraz autentyzmu. Przedstawiciele Polskiego Komitetu d.s. UNESCO jednoznacznie podkreślają, że najważniejsze kryterium jakie muszą spełniać kandydaci to wyjątkowe wartości uniwersalne w dorobku światowego dziedzictwa kulturowego czy przyrodniczego, a podstawowym wymogiem jest autentyczność i integralność.

Wymienione kryteria są niezwykle wymagające i mogą rodzić wątpliwości co do pomyślnego zakończenia procedury nominacji targowisk na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, niemniej propozycja ta zostanie dołączona do listy, która powstaje w Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej, pracującej od kilku miesięcy nad przygotowaniem zgłoszenia Miasta Poznania na listę UNESCO. Informuję również, że w najbliższych miesiącach zostanie powołany Zespół, który oceni opracowane przez PLOT kandydatury i zadecyduje, które z nich zostaną zgłoszona do Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Podpis pod zdjęcie: Targowisko na Placu Bernandyńskim w Poznaniu, fot. UMP

Drukuj